Hitawk ahhin nauhak pakhat a um ih barli sang hlom nga le nga pum hnih a nei. Asinan minung hizat hrang ahcun zianghman a si tham lo ding. 
Paul in mah le mah bum aw lo dingin Korin zumtu pawl cu ralrinnak a pe. Cui mah le mah bum aw a timi tla cu an mah ten fimzet ih a ruat awtu pawl kha an si. Ziangahtile minung fimnak cu Pathian hmai ah aatnak a si. Pathian cun mifim ti aw pawl ih thuruahnak khal a thei thluh ih an ruahnak pawl khal zianghman lo men an si. Sikhalsehla Pathian hmaiah fim a duhtu cun a mah le mah mi aa ah cang hmaisa sawn seh.
Nikhat cu cirhti fate pakhat ah Tufate le Ram-ui tidai in ding ra veve an tong aw. Ram-ui cu a sinak vekin a hrokhrawl ih mi’h sual hawl khal a thiam zet. Tufa cu midai leh miṭha a si. Ram-ui in a hmuh tikah ei a duh mai. Ei dingin a um lawk. Asinan ziang thu hman um lo ih vun ei lok mai cu hramlak ih um ramsa pawl ih daan a pah bal ding a phang. Hramlak ih ramsa pawl ih daan tuahmi cu, a tum in a fate hmuhsuam lo ding,” ti a si.
Tlan zuamnak ah ka ti thei patawp in ka tlan zo; tlan zuamnak a netnak tiang ka tlan zo ih ka zumnak khal thlauthla lo te’n ka pom hnget zo. - 2 Tim. 4:7
Nannih cu Pathian biakinn nan si ih a Thlarau nan sungih a um kha nan thei lo maw? Curuangah zokhal hih Pathian biakinn a siatsuahtu cu Pathian in a siatsuah ve ding. Ziangahtile Pathian biakinn cu a thianghlim ih a biakinn cu nanmah hi nan si.
Na duhmi kim ten na nei thei lo mi parah lungawi aw,
Cuih thu ahcun Paul le Barnabas cu napi in an el aw ih an ṭhen aw. Barnabas in Mark cu a hruai ih Saipras ah long in an feh. Tirh.15:39
Good Friday hi tlawngkai ninga ni a si ti kan Bible sungah fiangten kan hmu thei ( John 19:31). Jesuh thinglamtah tlun ih an thah ni hi tlawngkai ninga ni a rak si. Himi ni a ra suahnak cu mi tampi in ti le rawl ei lo in Jesuh Khrih ih thihnak zuntuar in ninga nitin rawlulhnak (Fasting) an rak neihnak in ra suakmi a si. Good Friday kan timi cu minung pawl kan sualnak ruangah a thi zomi nang le kei rundam kan si thei saalnak ding, Jesuh Khrih thinglamtah tlunah kan hrangah a nunnak pek in a thi a si ti hngilhlonak ding hrangih tuahmi ni a si.
Bible ah “miphun” thawn pehpar aw in tarlangmi tampi pawl lakah ka duhbikmi cu: “Bawipa kha a Pathian ah a neitu miphun cu mi thluasuak phun an si” timi hi a si (Saam 33:12). Leitlun mipum million 6500 lenglo sungah mah le nunphung – ṭong le calai - neimi miphun kan si thei ve hi lungawiza a si. Ahleice in Pathian nung theitu le biatu kan si hi a sunglawituk. Pathian zumhngettu le miphun duhdawttu kan si cio theinak dingah Bible sungih miphun duhdawttu mi nasa pawl ih nunnak zoh in tuni ah “miphun duhdawtnak” thu ruat tlangin thazaang kan la pei.
Korin khua ih zumtu pawl ṭhenṭhekawknak thu thawn pehpar aw in Paul in amah le Apollos kar lakih Pathian pekmi hnaṭuan laksawng cu innsak thu thawn thuṭhimnak a pek hai. Paul cu innhram ṭohtu a si. Sikhalsehla innhram ṭohtu a sinak hi Apollos hnakin a thupi sawn tinak a si lo. Apollos hnakin Pathian dungtluntu hmaisa a si ruangah sawn a si.
Cuti’n nan ṭhang asile a ṭhabikmi kha hril nan thiam ding. Cule Khrih Ni ahcun borhhlawhnak le mawhthluknak hmuahhmuah ihsin nan thiangfai ding. - Filipi 1:10
Jesuh thawn kan pehtlaih awknak hi phun thum in sim a theih: A hnenih pan (Matt.11:28); A dungih thlun (Mark 1:17); le A hrangih feh (Matt.28:19) ti’n. Bawipa hnenah a pantu, A dungthluntu, le A hrangih fehtu dingah Bawipa in a lo ṭul. Zumtu mibur phun 4 pawl zirzoi in kan Khristian Nun kan cekfel cio hnik pei uh!
1415, nisuahnak Europe khua pakhat ah mi pakhat cu a zumnak le a fehpi mi pawl ruangah Roman Catholic Church ih hotu pawl nih meisa in a nunnak cem tiang an khaang. Cu pa cu John Hus a si.
Paul in Korin khua pawl hnenah tisa duhzawng ih an nun zia thu a hei ngan. Cui tisa nunzia pawl tla cu hi tivek in an si. Thlarau mi vekih sim an theih lo. Nauhak vekih sim an ṭul ringring. Rawlngai ei an cu nan, rawl ngai an ei thei lo. Cawihnawi lawnglawng pek an ṭul. Pakhat le pakhat iksiknak an lakah a um. Culawng hman si lo in an lakah lungrualnak a um thei lo, ṭhenṭheknak lawng in a khat.
James 1, caang 2 in a tanglam kan khaikhawm a si le, hniksak harsatnak kan tuarmi ihsin thlawsuah hawl in; Bawipa in a lo bawm dingih khai hniksaknak sung in a lo run suak ding; Na sualnak phuang in rinsantlak a sizia na pom ahcun khai hniksak harsatnak ihsin thil ṭha a lo zirh ding. A caancaan ahcun kan tuahmi ruangih a thlengmi harsatnak sungah Bawipa in mallai in um ter hrim caan khal a um thei. A sullam cu kha vek thil kan tuah saal lo nak dingah a si.
Veikhat cu fala pakhat in
13Curuangah Thlarau a neimi pawl hnenih thlarau lam thudik kan simfiang tikah milai fimnakih zirhmi ṭongkam hmangin kan sim lo. Thlarau ih zirhmi ṭongkam kan hmang a si. 14Thlarau minung a si lomi pawl cun Pathian Thlarau hnen ihsin a rami laksawng cu an co thei lo; a theih khal an thei thei lo. Ziangah tile cuih laksawng pawlih sunlawizia cu thlarau thinlung lawngih theih theimi a si ih cumicu annih hrangah cun aat-hna a si.
James 1:2 ah hniksaknak nan ton tikah lungawi uh a ti. Ziangah tile hniksaknak kan tonnak ah thlawsuahnak tumpi a um. Himi hi kan nunpi ding hrimhrim a si. Harsatnak kan ton caan ah maw, thinṭeu ih kan um caan ah maw, beidong ih kan um caan ah maw, hmaisabik ih ṭong ding kan zir dingmi cu "Bawipa, hih hniksaknak sungin thlawsuahnak hmusuak dingah in bawm aw" ti a si.
Thlarau thianghlim cu Pathian ih thuthup phuangtu a si. Pathian ih tumtahmi khal cui Thlarau lawngin a thei. Curuangah Pathian ih fimnak hi minung ih thluak men in theih ban ding ci a si lo. Kan mah le kan mah khal kan theihthiam awklo caan vei tampi a um. Thlarau lawng in kan sinak ngaingai khal a thei. Pathian ih thinlung khal cui Thlarau lawng in a thei. Cui Thlarau cu Pathian hnenih sin kan co mi a si. Pathian ih laksawng in pekmi pawl khal cui Thlarau thawn lawng in kan thei thei.
Milai ṭongkam cu huham in a khat. Mi a dam ter thei, mi a tuahmawh thei. Mi a lungawi ter, mi a riahsia ter. Mitampi cu ṭongkam ruangah an innsaang ah buainak an tong, nupa ṭhenawknak tiang a thlen pi. Hrekkhat cu an ṭongkam ruangah hnaṭuan ihsin dawi an tuar. Si, ṭongkam cu huham umnak le khawlawnak hmun a si tin kan ti thei.
November timi cu Latin ṭong “Novem” in a rami a si ih, a sim duhmi cu “Pakua” (Nine) tinak a si. Hi mi thla hi nithla siarnak thar an tuah khalah an thleng dah lo mi thla a rak si. July le August an thleng vekin an Siangpahrang lungawiternak ah le upat peknak ah Siangpahrang hmin bun in thleng an rak tum ve nan an thleng hluhsuah thei lo. November hi Siangpahrang Tiberius tin Roman Senate pawl in Rome Siangpahrang pahninak Tiberius upatpeknak ah thleng an rak tum.
Pathian hnen ihsin a rami fimnak cu thlarau lamih pitling cia pawl hrang lawngah fimnak a si. Cui fimnak cu leitlun uktu pawlih fimnak a si lo. Cui fimnak cu hi leitlun hmanih theihdahlomi fimnak thuthup sawn a si. Cui fimnak cu zo hmanih hmuhdahlomi le theihdahlomi, amah zumtu pawl hrang lawngih tumtahmi a si.
Supported by Vancung Thaihlio